SGK giriş tarihine göre değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için alternatif emeklilik modelleri oluşturuyor. 3600, 4500 ve 5.400 günlük prim üzerinden oluşturulan modellerle, bazı şartları yerine getiren vatandaşlar erken yaşta emeklilik hakkı kazanabilecek. Emeklilik yaşı, prim günü ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak hazırlanan bu yeni sistem, milyonlarca çalışan için çeşitli emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları tekrar düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden kısmi emeklilik fırsatı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve hizmet yılı birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu modeller, erken yaşta emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara alternatif çözümler sunuyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de emeklilik sistemi, ilk işe başlama yılına bağlı olarak değişiyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda sigortalı olanlar için farklı gün sayısıyla erken emeklilik yolları sunuluyor. Sosyal güvenlik düzeninde yer alan bu formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara yeni fırsatlar tanıyor.
1994 öncesi için 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl çalışma ve 3.600 gün prim şartlarını yerine getirdiğinde erken emeklilik imkânı kazanabiliyor. Bayanlarda yaş sınırı elli, erkek sigortalılarda ise elli beş olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül cazip bir seçenek sunuyor.
2008 yılında işe başlayanlara 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta girişi yapılan çalışanlar için erken emeklilik şartları biraz daha zor. Bu grup, 4500 prim günü ve 25 yıl çalışma ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık sağlıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 gün şartı
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır erken emeklilik şartları uygulanıyor. Bu çalışan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı kazanabiliyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az yüzde 40 engellilik raporu sahip olan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim gün sayısı ve çalışma yılı, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4.100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3700 gün,
– %60 ve üzeri için 15 yıl ve 3.960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
İş gücünün büyük kısmını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu hak, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda emekli aylığı kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Bakım yükü taşıyan kadın sigortalılar için özel bir erken emeklilik desteği devrede. Bu annelerin prim günlerine yıllık %25 oranında artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar avantajlı biçimde emekli olma hakkı kazanıyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre belirleyin.
-
Eksik primlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla tamamlayın.
-
Engel durumunuz varsa, vergi indirimi gibi özel hakları değerlendirin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi kısaltabilirsiniz.
